W świecie handlu międzynarodowego pojęcia takie jak Agencja Celna i Urząd Celny często bywają mylone, choć pełnią zupełnie inne funkcje. Wbrew pozorom, różnice między nimi mają duże znaczenie zwłaszcza dla przedsiębiorców zajmujących się importem lub eksportem towarów. Jakie mają zadania i kiedy warto skorzystać z ich pomocy?
Agencja Celna – kim jest i czym się zajmuje?
Wyobraź sobie, że prowadzisz firmę importującą towary z zagranicy. Musisz zadbać nie tylko o sam transport, ale też o szereg obowiązków formalnych związanych z odprawą celną. W tym miejscu do gry wchodzi agencja celna, czyli prywatny podmiot świadczący usługi związane z obsługą celną. To zespół specjalistów, którzy znają procedury, przepisy i potrafią sprawnie reprezentować Twoją firmę przed organami celnymi. Agencja celna działa jak pośrednik — przygotowuje dokumenty, oblicza należności celne i podatkowe, kontaktuje się z urzędem celnym oraz nadzoruje przebieg całej odprawy. Dzięki ich wsparciu wiele firm oszczędza czas i unika nieporozumień wynikających z błędów formalnych.
Warto zaznaczyć, że agencje celne nie mają uprawnień administracyjnych. Nie podejmują decyzji urzędowych, nie mają prawa do nakładania kar ani przeprowadzania kontroli. Ich rolą jest doradztwo celne i pomoc w załatwieniu spraw urzędowych. Zatrudniają one agentów celnych, czyli osoby z odpowiednimi kwalifikacjami i doświadczeniem, które mogą działać w Twoim imieniu na mocy pełnomocnictwa.
Urząd Celny – organ państwowy w służbie kontroli
Urząd Celny to instytucja państwowa, będąca częścią Krajowej Administracji Skarbowej. Jego zadaniem jest egzekwowanie przepisów prawa celnego i podatkowego, ochrona granic, a także przeciwdziałanie przemytowi i innym nielegalnym działaniom związanym z handlem międzynarodowym. To właśnie w urzędzie celnym dokonywana jest odprawa celna, czyli formalna kontrola towarów wjeżdżających lub opuszczających terytorium Polski i Unii Europejskiej. Urzędnicy celni weryfikują zgodność deklarowanych danych z rzeczywistością, sprawdzają dokumenty oraz decydują o ewentualnym skierowaniu przesyłki do kontroli.
W przeciwieństwie do agencji celnych Urząd Celny ma charakter decyzyjny. To tutaj zapadają ostateczne rozstrzygnięcia dotyczące np. wysokości należności celnych, zatwierdzenia procedury tranzytowej, czy zatrzymania towaru w przypadku nieprawidłowości. Urzędnicy mogą również przeprowadzać kontrole celne na miejscu, a w razie potrzeby, wszcząć postępowanie wyjaśniające.
Różnice w praktyce – kto, za co odpowiada?
Różnice między agencją celną a urzędem celnym mają bardzo praktyczny wymiar. Agencja celna to Twój partner, który działa na zlecenie i pomaga w kontaktach z urzędem. Może przygotować kompletny zestaw dokumentów, obliczyć cło, VAT czy akcyzę, a następnie złożyć wniosek o odprawę w Twoim imieniu. Z agencją celną możesz się skontaktować tak samo jak z każdym usługodawcą — wybierasz ją samodzielnie, podpisujesz umowę i współpracujesz.
Z kolei urząd celny to instytucja. Nie masz wpływu na to, który urząd będzie obsługiwał Twoją sprawę. Urząd nie prowadzi działalności usługowej, nie doradza i nie wykonuje działań za przedsiębiorcę. Jego rola ogranicza się do sprawdzenia poprawności zgłoszenia, przeprowadzenia ewentualnej kontroli i zatwierdzenia lub odrzucenia odprawy. W praktyce oznacza to, że agencja celna może ułatwić Ci kontakt z urzędem i zminimalizować ryzyko błędów, ale to urząd podejmuje decyzję o dopuszczeniu towaru do obrotu.